kumpulan soal-soal pelajaran bahasa Jawa sekolah

Friday

Bidang Studi Keahlian       :  Semua Bidang Studi Keahlian

Mata Pelajaran                    :  Bahasa Jawa

Tingkat / Semester               :  X / Genap

Hari / Tanggal                      :                                     

Waktu                                     : 

 

Nulis Pengalaman lucu "Ah Tenane" dapat 75.000,-. Mau? Klik Di Sini

I.         PILIHAN GANDA

Wangsulana pitakon-pitakon ngisor iki kanthi milih salah siji wangsulan kang wis sumadya !

Pawarta ing ngisor iki kanggo mangsuli  pitakonan angka 1-2!

Kesenian tradhisional wektu iki wis langka, embuh iku ing acara TV lan padinane. Kesenian tradhisional sithik mbaka sithik kadheseg budaya pop. Kahanan kang mrihatinake tumrap rasa handarbeni marang lestarine. SD Tempak 1 Candimulyo, Magelang, pimpinan Komsyatun, S.Pd., salah sijine sekolah kang melu nguri-uri lan peduli tumrap kabudayan tradhisi Jawa. Carane kanthi kagiyatan ekstrakurikuler kesenian. Ing SD Tempak 1 Candimulyo, Magelang, ana pilihan ekstrakurikuler tumrap 170 siswane, yaiku olahraga lan kesenian. Wondene kang melu ekstra kesenian ana 36 siswa. Ekstra kesenian kang diadani ing sekolah kasebut, yaiku kesenian “Topeng Ireng Krido Gumelar”. Jogedan lan tabuhane memper Kubra Siswa. Kesenian Topeng Ireng kanthi obahing tarian kang dinamis katon wus mbalung sumsum tumrap para siswa kang melu kelompok kesenian iki. Ubarampe tetabuhan kang digunakake, yaiku kenong, kendhang, dram, uga simbal kairing lelagon kanthi syair nuansa Islami. (Kepethik saka: Djaka Lodang, No. 07/19 Juli 2008)

1.          Pawarta ing dhuwur iku ngenani ….

A.     Kesenian	D. social
B.     Olahraga	E. ekonomi
C.    Pendidikan

2.          Djaka Lodang kang dadi sumbering pawarta ing dhuwur iku kalebu ….

A.     Ariwarti	D. televise
B.     Kalawarti	E. radhio
C.    Tabloid

3.          Bobot isi lan ragam basa kang digawe utawa ditulis kudu dipahami dening masyarakat luas, amarga isine pawarta pancen katuju kanggo bebrayan akeh, klebu ciri-ciri pawarta / informasi ... .

A.     Publitas	D. Menarik
B.     Aktual	E.  Alami
C.    Obyektif

4.          Pitakonan-pitakonan ing ngisor iki kang bisa didadekake pedhoman nalika gawe/nyemak pawarta, yaiku ….

D.    Prastawa iku ngenani bab apa?	D. Kena ngapa prastawa iku bisa kedaden?
E.     Apa wae sing ana gegayutane prastawa iku?	E. Wangsulan a, b, c, d, leres
F.     Neng papan ngendi prastawa iku kedaden?

5.          Ukara ing ngisor iki kang ora migunakake ater-ater anuswara yaiku ...

A.     Pak Tarna arep macul mengko sore.	D. Intan sinau ing kamar mburi.
B.     Ngomong iku sejatine uga angel.	E. Pak Darajatun ngasta ing SMK Persada.
C.    Mangan soto enak banget rasane.

6.          Mbak Soimah lagi mlayu ngidul ngoyak taksi merga kondene keri. Tembung ngidul menawa dirimbag manut asale dadi ....

A.     n- + gidul	D. ngi- + kidul
B.     ngi- + dul	E. ng- + kidul
C.    ng- + idul

7.          Pacelathon ing ngisor iki satitekna!

         Bu Marsi    : ….

         Fatin          : “Kula bidhal saking griya tabuh 06.00, Bu.”

Pitakenan Bu Marsi kang leres yaiku ….

A.     Dhik Fatin arep mangkat jam pira?	D. Dhik Fatin badhe tindak jam pinten?
B.     Bu Marsi kalawau tindak jam pinten?	E. Dhik Fatin mau mulih jam pira?
C.    Dhik Fatin kalawau kondur jam pinten?

8.          Urut-urutan kang bener nalika arep nindakake dhiskusi yaiku ....

a.      Nemtokake prakara dhiskusi; nemtokake ancase dhiskusi; nemtokake para panyarta dhiskusi; nindakaken dhiskusi kanggo ngrampungake sawijining masalah kang wis ditemtokake; ngrumusake dudutan; nggawe laporan dhiskusi.

b.      Nemtokake ancase dhiskusi; nemtokake prakara dhiskusi; nemtokake para panyarta dhiskusi; nindakaken dhiskusi kanggo ngrampungake sawijining masalah kang wis ditemtokake; ngrumusake dudutan; nggawe laporan dhiskusi.

c.      Nemtokake prakara dhiskusi; nemtokake ancase dhiskusi; nemtokake para panyarta dhiskusi; nindakaken dhiskusi kanggo ngrampungake sawijining masalah kang wis ditemtokake; ngrumusake dudutan; nggawe laporan dhiskusi.

d.      Nemtokake para panyarta dhiskusi; nemtokake prakara dhiskusi; nemtokake ancase dhiskusi; nindakaken dhiskusi kanggo ngrampungake sawijining masalah kang wis ditemtokake; ngrumusake dudutan; nggawe laporan dhiskusi.

e.      Nindakaken dhiskusi kanggo ngrampungake sawijining masalah kang wis ditemtokake; nemtokake prakara dhiskusi; nemtokake ancase dhiskusi; nemtokake para panyarta dhiskusi; ngrumusake dudutan; nggawe laporan dhiskusi.

9.          Ukara ing ngisor iki satitekna!

         i.       Sidane nganti parak esuk mripate ora bisa turu.

ii.       Alon-alon tangane nyandhak koran sing ditinggal kancane rikala bengine mertamu saengga marai dadi regejegan.

iii.      Kang ana kabar kacilakan montor mabur mawa tulisan gedhe-gedhe.

iv.      Ora dirasa mripate Jatmiko ngetutake siji mbaka siji tulisan kang kapacak ana koran kuwi, tekan jenenge para korban.

v.      Koran weton wulan kang wis kepungkur.

         Urut-urutane ukara ing dhuwur supaya dadi paragaf sing becik yaiku ….

A.     i-ii-v-iii-iv	D. v-ii-iii-iv-i
B.     i-ii-iii-iv-v	E. v-iii-iv-ii-i
C.     ii-i-iii-iv-v

10.       Pethikan cerkak ing ngisor iki wacanen kanthi pratitis!

Wengi katon atis, ndilalah entuk jatah rondha kampung. Ana pos rondha sing dirembug bab blanjane pegawe negri sing bakal mundhak maneh. Ana sing kandha kalamun pegawe negri kuwi ngentek-enteki dhuwit negara. Nyambut gawe mung leca-lece, sakpenake dhewe, nanging saben sasi ajeg nampa blanja. Aku nyoba nengahi, menawa ora kabeh pegawe negri kaya mangkono, akeh sing iya tenanan anggone nyambut gawe, dadi aja digebyah uyah. Kabeh padha sarujuk marang panemuku kuwi, sanadyan batinku krasa lara, awit aku dhewe nyambut gawe sakepenakku, sanadyan wong-wong kuwi ora ngerti.

Unsur intrinsik kang digambarake ana ing sajroning pethilan cerkak ing dhuwur yaiku ….

D.    Alur	D. basa
E.     Amanat	E. latar
F.     Watak

II. Pitakonan-pitakonan ing ngisor iki wangsulana kanthi pratitis!

1.          Sebutna napa mawon Medhia kang asring/lumrah diginakaken kangge nggiyarake pawarta!(gangsal mawon)

2.          Prathelan crita ing ngisor iki satitekna!

        

1. Wektu iku aku isih kelas 2 SD, aku tau kecebur ing kali cilik sing ana ing mburi omahku. 2. Ya, rasa wediku iku kegawa nganti saiki. 3. Menawa ora ana kang weruh lan nulung aku, mbok menawa aku wis ora ambegan meneh. 4. Aku ngeri yen mbayangke kedadeyan iku. 5. Sanadyan kali iku cilik, nanging banyune banter. 6. Kanggone kanca-kancaku kedadeyan iku nyenengake kepara lucu. Nanging kanggoku nuwuhake rasa sing beda. 7. Wiwit cilik aku wis wedi karo banyu. Bab iku ana gandheng cenenge karo pengalamanku.

Prathelan-prathelan ing dhuwur supaya dadi crita kang sae kudu disusun kanthi bener. Coba urutna supaya dadi crita kang kepenak diwaca! (tulisen angkane mawon)

3.          Ukara-ukara ing ngisor iki wacanen kanthi tliti!

A.     Aku titip motor balapku sedhela ya, Le?	D. Jo, Sandhalmu disilih Mbak Agnes Monika sedhela.
B.     Mangan stik campur krupuk enak rasane.	E. Reza Rahardian ndhudhuk lemah nganti sore.
C.    Sing gawe sambel lotes ora pedhes.	F. Ahmad Dhani, mobilmu dak silih dhisik ya!

Ukara-ukara ing dhuwur kang migunakake ater-ater tripurusa, manggon ana aksara ….

4.          Wacan ing ngisor iki wacanen kanthi tliti!

Dina iku simbah ngendika menawa ana bocah telu sing lagi mulih sekolah ngepek rambutan sing ana pekarangane simbah, nanging ora matur dhisik. Sing loro menek ana dhuwur, dene sing siji ngumpulake ana ngisor. Pirsa ana bocah telu iku lagi gayeng milihi pelem mau, simbah nyedhak alon-alon. Sing ana ngisor dijawil karo dikandhani alon-alon, yen padha luwe ayo padha menyang omah wae, simbah wis mateng anggone gawe sayur loncom karo nggoreng gereh. Bocah mau karo keweden mlayu nggeblas tanpa pamit.

Watake simbah ana ing pethikan crita kasebut yaiku….

                 

5.          Piwelinge simbah dadi wong iku sanadyan wong ora duwe prayogane … .

6.          Jlentrehna apa kang diarani 5 W + 1 H ing sajrone pawarta!

7.          Pacelathon ing ngisor iki wangsulana!

         Mbah Nardi kuwi wis sepuh. Dadi akeh laline. Sanajan wis nate diwenehi ngertos yen Rendra kuwi omahe cedhak Pak Lurah, nanging isih tetep nyuwun priksa wae.

Mbah Nardi       : “Nak Rendra, omahmu ki ngendi?”

         Rendra      :        ….

         Wangsulane Rendra ingkang leres yaiku ….

8.          Pawarta kuwi nduweni ciri-ciri kaya ing ngisor iki! Coba jlentrehna apa tegese!

1. Publitas
2. Aktual
3. Obyektif

9.          Sebutna unsur-unsur intrinsik sajrone cerkak lan jletrehna tegese!

10.       Sawise kosebutake unsur-unsur intrinsik cerkak, coba cerkak kanthi irah-irahan “Sepisan lan pungkasan” ing ngisor iki wacanen banjur golekana unsur-unsur intrinsike mau !

Sepisan lan Pungkasan

Dening: Geraldine Manauh Banurea

Wektu kuwi aku lagi muggah kelas 5. Nalika mlebu kelas, ana murid anyaran lanang sing teka saka papan adoh. Nanging murid anyar kuwi ora biyasa. Dheweke duwe cacat awak. Sikile cilik siji sing tengen. Pokoke mesakake banget.

Ing dina sepisan munggah kelas kuwi, bu guru ndhawuhi bocah anyar mau ngenalke jenenge. Dheweke digeguyu kanca-kanca liyane. Bu Puji, wali kelasku ndhawuhi murid-murid meneng.

“Je..jeneng…jenengku Ad.. Adri,” jarene gagap. “A...aku sa…saka ess…SLB Harapan 1.”

Kanca-kanca sing awit mau ngempet ngguyu, dadi ribut. Sanajan mengkono anggone Adri ngomong tetep diterusake. Ana rasa mesakake sumelip ing atiku.

Ing sekolah, Adri ora nduwe kanca. Kanca-kanca sing lanang malah padha ngenyeki awake Adri. Ana sing ngenyek nganggo omongan lan ana sing ngenyek karo niru-niru solah bawane Adri. Dene kanca-kanca sing wedok ora gelem cedhak-­cedhak karo Adri amarga pawakane Adri sing cacat mau. Wiwit prastawa pas aku nulungi Adri, dheweke dadi seneng nyedhaki aku. Adri wis nganggep aku dadi kancane. Aku ya narima wae, kanggo aku kabeh kuwi kancaku. Aku ora mbeda-bedakake kanca. Aku ora ngerti nek Adri nganggep aku dudu kanca biyasa. Nganti ing sawijining dina, pas aku lan kanca­-kanca kenthelku lagi padha ngumpul, Adri teka banjur srawung marang aku lan kanca-kanca. Pas aku lan kanca-kanca jajan, ya ditutake karo Adri. Pokoke ing endi-endi aku lan kanca-kancaku ditutake. Wis ngrasa ora kepenak, aku ngusir Adri nanging carane alus. Adri malah saya nyedhaki aku, aku sing lagi sensitif dadi nggetak Adri. Karo kaget, Adri mlayu embuh menyang endi.

Udakara patang wulan sabanjure kuwi, Adri wis seminggu ora mlebu sekolah. Pikiranku ngentha-entha ngapa Adri ora mlebu sekolah nganti seminggu lan ora ana kabar ngenani Adri.

Bali sekolah, aku sakanca sekelas nggoleki omahe Adri kanggo mesthekake kabare Adri. Aku lan kanca-kanca nyuwun alamat omahe Adri marang bu guru.

Aku lan kanca-kanca mlaku muter-muter nggoleki alamat omahe Adri. Nganti tekan ing perumahan gedhe. Omah-omahe megah kaya gedhung. Aku ndhodhog lawang omahe sing gedhe dhuwur saka kayu jati. Ora let suwe, saka njero, ibune Adri mbukakake lawang. Ibune nduwe paras sing ayu, nanging mripate kethok bengkak kaya bubar nangis. lbune Adri manggakake aku sakanca mlebu. Aku sakanca-kanca isih mlengo ndelok omahe Adri sing megahe kaya gedhung.

Ibune Adri wis ngerti tekane aku sakanca arep nakoni Adri. Karo ngomong mripate mbrambang. lbune crita nalika wiwit cilik Adri duwe penyakit sing serius. Wis bola-bali Adri nglakoni terapi, karo ngombe obat-obatan saka dhokter utawa obat-obatan tradhisional kayata jamu. lbune Adri nalika crita mandheg sedhela, mripate nerawang ing langit-langit omah.

 “Lha Bu, samenika Adri wonten pundi?” pitakonku marang ibune Adri, Bu Neli.

Bu Neli malah nunduk, “Adri wis ora ana,” wangsulane Bu Neli. Kanthi rasa ora percaya, aku Ian kanca-­kanca liyane nangis ing kana. Aku wis ora bisa ngomong apa-apa. Dadi Adri wis ninggal? Ngapa cepet banget? Aku durung bisa njaluk ngapura marang Adri.

Bu Neli takon, “Iki ndak Dhik Olin?” Aku manthuk alon. Banjur Bu Neli maringi lipetan kertas saka kantonge. Aku ndhredheg.

“Sadurunge lunga, Adri pesen karo ibu kareben surat iki diaturake Olin. Adri pengin matur nuwun amarga Dhik Olin gelem dadi kancane Adri. Dhik Olin pancen kanca sepisan lan pungkasane Adri.”

Aku mbuka lipetan kertas mau. Atiku trenyuh, aku nangis sesenggrukan maneh ing kana. Nyatane Adri isih nganggep aku kancane, malah sahabate.

“Dri, aku njaluk ngapura ya….”

(Kapethik saka: http://kateilmu.coml2011lcontoh-cerpen-bahasa-jawa-sepisan-lan-pungkasan.

Kunci Jawaban kelas x

Mid Semester genap 2014

SMK KARYA NUGRAHA BOYOLALI

I.

1.       A	6. E
2.       B	7. A
3.       A	8. C
4.       E	9. A
5.       D	10. E

II.

1.          TV, radhio, internet, ariwarti, kalawarti,

2.        7 – 6 – 1 – 5 – 4 – 2 – 3

3.        D lan F

4.        Sabar

5.        Ora tumindak colong jupuk

6.        a.       What : kedadeyan/prastawa apa kang diwartakake utawa dikabarake.

b.       Who  : sapa sing ana gegayutane karo kedadeyan/ prastawa iku.

c.        When        : kapan prastawa/kedadeyan ing warta iku.

d.       Where: papan kedadeyan.

e.       Why  : genea bisa kedadeyan/panyebab prastawa iku kedaden.

f.        How : kepiye kedadeane.

7.        Griya kula caket griyanipun Pak Lurah.

8.        a. Bobot isi lan ragam basa kang digawe utawa ditulis kudu dipahami dening masyarakat luas, amarga isine pawarta pancen katuju kanggo bebrayan akeh.

b. Pawarta tansah nyuguhake informasi kang anyar, amarga pancen pawarta anyar mau kang digoleki.

c. fakta kang dijupuk saka maneka sumber kanthi seimbang.

9.        Unsur intrinsik

a.      Tema yaiku idhe/gagasan baku kang dadi underane prakara crita.

b.      Paraga yaiku pelaku kang mbangun crita utawa wong kang dicritakake. Paraga ing crita nduweni watak dhewe-dhewe kanggo mbedakake siji lan liyane.

c.      Watak yaiku tandha-tandha fisik (dhuwur, lemu, pesek, cendhek, lsp.) lan tandha-tandha non-fisik kang diduweni paraga (galak, sumeh, grapyak, pinter, bodho, lsp.)

d.      Latar utawa setting yaiku papan, wektu, lan swasana kedadeyane crita.

e.      Amanat yaiku piweling utawa piwulang luhur kang kakandhut ing sajroning crita, kang arep diwenehake pangripta marang pamaca.

f.       Alur yaiku urut-urutane kedadeyan ing crita. Bakune crita saka wiwitan nganti teka pungkasan (perkenalan, konflik, penyelesaian).

10.     Unsur intrinsik cerkak “Sepisan lan pungkasan”

a.      Tema : kekancan

b.      Paraga : Olin, Adri, Bu Neli, Bu Puji, Kanca-kanca ing sekolah

c.      Watak :

                          Olin : seneng kekancan

                          Adri: kepengin dhuwe kanca, melas

                          Bu Neli, Bu Puji: sabar

d.      Latar : ing sekolahan, ing latar sekolah, ing omahe Adri. Wektu jam pelajaran lan wayah ngaso.

f.       Alur : Maju

Share :

Facebook Twitter Google+