Wacanen kanthi premati!
Tindak Tanduk kang Sopan
Tata kramane yen nuju lenggah ing pasamuwan utawa ana ing kantor, mangka ana wong kang teka marani ngethungake salam, panjenengan kudu menyat ngadeg saka kursi, nampani salame wong mau. Yen nuju nonton wayang wong, bioskup utawa tontonan liyane, aja cecaturan seru-seru kang nganti ngganggu kasenengane liyan. Elinga yen wong-wong liya kang padha nonton iku padha ngematake apa kang dideleng lan kang dirungokake.
Menawa lungguh ing kursi kang jejer-jejer, mangka ana wong mentas teka liwat, panjenengan aja kabotan menehi dalan sarana narik mundur sikil panjenengan. Suwalike , yen panjenengan dhewe kang liwat, ngliwati sangarepe wong-wong kang wis lungguh dhisik, olehe mlaku kudu ngarah-arah aja nganti ngidak sikil, apa dene ora ana alane karo kandha: ”Nuwun sewu”.
Sadurunge lungguh, becike ditliti temenan dhisik, apa kursi kang arep dilungguhi iku pancen nyata dadi hake. Supaya aja nganti kleru. Awit yen nganti kleru, dudu hake dilungguhi, mengko yen dipindhah, mundhak ngisin-isini. Nonton tontonan sarana bengok-bengok utawa suwit-suwit, klebu pratingkah kang ora sopan.
Lungguh ing restoran, ora kena migatekake banget-banget (mandeng, ndeleng suwe) marang wong-wong liyane kang ana kono. Lungguh ing gerbong utawa jok bis kudu ngelingi kabutuhane penumpang liyane. Dadi panggonan lungguh kanggo wong loro aja diijeni utawa dienggo ndokok barang.
Wong kang sedhela-sedhela menyat saka papane lungguh ing papan umum, wira-wiri, sedhela-sedhela tolah-toleh ngiwa nengen utawa memburi, bisa gawe ora senenge atine liyan. Mula saka iku, ing ngendi bae, kita kudu njaga sikep lan tindak-tanduk kita, supaya aja nganti gawe seriking liyan, aja ngganggu kasenengan utawa kamardikaning liyan. Kudu tepa slira.
A. Wangsulana pitakon-pitakon ing ngisor iki kanthi pratitis adhedhasar wacan ing dhuwur!
1. Apa sebabe sadurunge lungguh ing papan umum utawa pasamuan kudu ditliti dhisik?
Wangsulan:
awit yen kleru, dudu hake dilungguhi mengko yen dipindhah, mundhak ngisin-isini
2. Apa sebabe awake dhewe kudu njaga sikep lan tindak-tanduk?
Wangsulan:
supaya aja gawe seriking liyan, aja ngganggu kasenengan utawa kamardikaning liyan.
3. Kepiye unggah-ungguhe yen lagi nonton bioskup utawa nonton wayang?
Wangsulan:
aja cecaturan seru-seru kang nganti ganggu kesenengane liyan
4. Kepiye tata kramane lungguh ing restoran?
Wangsulan:
ora kena migatekake banget-banget ( mandeng, ndeleng suwe) marang wong-wong liyane kang ana kono
5. Kepiye tindak-tanduk kang sopan ana ing njero bis?
Wangsulan:
sadurungr lungguh, becike ditliti temenen dhisik, apa kursi kang arep dilungguhi iku pancen nyata dadi hake
B. Wenehana tandha ping (X) ing aksara a, b, c, utawa d ing sangarepe, wangsulan kang trep!
1. Upacara ing dina iku kaleksanan kanthi khidmat.
Khidmat meh padha tegese karo ....
a. rame c. anteng
b. bener d. gojeg
Wangsulan : (c)
2. Minangka sopan santune nalika ana ing pasamuan yaiku ....
a. lungguh ana ing tengah-tengahe tamu
b. aja nglungguhi papan lungguhe wong liya
c. lungguh ana ing tengah lawang
d. lungguh ana ing lungguhane sing duwe omah
Wangsulan : (b)
3. Ukara sesanti Nguyahi banyu segara tegese....
a. nggawe nesune wong liya
b. nindakne pagawean kang muspra
c. nglakoni pegawean kang rekasa
d. nggawe senenge liyan
Wangsulan : (b)
4. Sawiyah iku jeneng anak ....
a. ce c k\ c. [co [ro
b. ce [ m= d. ku ci=
Wangsulan : (a)
5. Menawa liwat ing ngarepe wong kang padha lungguhan becike ngucap ....
a. matur nuwun c. pinarak
b. nyuwun sewu d. mangke rumiyin
Wangsulan : (b)
6. Bapak bali saka kantor nggawa buku.
Basa kramane yaiku ....
a. Bapak bali saking kantor mbeta buku.
b. Bapak balik saka kantor ngasta buku.
c. Bapak kondur saking kantor ngastabuku.
d. Bapak kondur saking kantor mbeta buku.
Wangsulan : (c)
7. Gamane Ajisaka kang ditinggal ing Pulo Majethi awujud ....
a. pedhang c. gada
b. tumbak d. keris
Wangsulan : (d)
8. Kanggo pepeling tumrap lelakone Dora lan Sembada, Ajisaka banjur nganggit aksara Jawa kang cacahe ana ...
a. 10 c. 30
b. 20 d. 28
Wangsulan : (b)
9. Tembung ing ngisor iki kang kalebu budi pekerti sing becik yaiku ....
a. clingus c. nurut
b. panepson d. galak
Wangsulan : (c)
10. Crah agawe bubrah.
Tegese pratelan iku yaiku ....
a. ana kang gawe bubrah
b. padudon ndadekake pedhote kekancan
c. ana wang kang gawe seneng
d. aja pernah gawe susah
Wangsulan : (b)
11. Budi pekerti kang ora becik contone ....
a. ngucap “matur nuwun” yen diparingi
b. mangan karo ngadeg
c. mangan karo lungguh
d. mangan nganggo tangan tengen
Wangsulan : (b)
12. Ing ngisor iki kang kagolong cerita rakyat saka Jawa Barat yaiku ....
a. Naruto c. Malin Kundang
b. Sangkuriang d. Rara Jonggrang
Wangsulan : (b)
13. Bakale saka kayu utawa wesi. Gunane kanggo lungguh.
Dheskripsi iku njabarake ....
a. tas c. kursi
b. meja d. lemari
Wangsulan : (c)
14. Crita rakyat sing nyritakake kedadeane Candhi Prambanan yaiku ....
a. Malin Kundang c. Baru Klinting
b. Sangkuriang d. Rara Jonggrang
Wangsulan : (d)
15. Manggone ana ing kamar. Bakale saka kain. Mesthi dienggo menawa hawane adem.
Ukara kasebut dheskripsi saka ....
a. kasur c. guling
b. bantal d. slimut
Wangsulan : (d)
16. Crita rakyat kang nyritakake durakane anak marang biyunge yaiku ....
a. Malin Kundang c. Baru Klinting
b. Sangkuriang d. Rara Jonggrang
Wangsulan : (a)
17. Ngubak-ubak banyu ....
Tembung kang trep kanggo ngganepi pratelan ing dhuwur yaiku ....
a. tawa c. segara
b. bening d. kali
Wangsulan : (b)
18. Prabu Ajisaka duweni abdi cacah papat.
Tembung abdi tegese ....
a. bendara c. batur
b. juragan d. piyayi
Wangsulan : (c)
19. Kanggo pepiling marang sakloron abdine kang mati sampyuh iku.
Sampyuh tegese ....
a. mati tanpa lara
b. mati bareng
c. mati dhewe
d. dipateni mungsuhe
Wangsulan : (b)
20. Gemah ripah loh ....
a. bener c. kembroh
b. blonyoh d. jinawi
Wangsulan : (d)
21. (1) mangan (3) mori
(2) matun (4) mateng
Tembung ing dhuwur kang kalebu tembung andhahan yaiku ....
a. (1) – (2) c. (2) – (3)
b. (1) – (4) d. (2) – (4 )
Wangsulan : (a)
22. Pratelan ing ngisor iki kang kleru yaiku ....
a. mangani = mangan + i
b. ndhudhuki = ndhudhuk + i
c. ditindhii= di + tindhih + i
d. ngukurake = ngukura + ke
Wangsulan : (c)
23. Tembung linggane maculake yaiku ....
a. culake c. macul
b. pacul d. wacul
Wangsulan : (b)
24. Tembung-tembung andhahan iki kang nggunakake ater-ater yaiku ....
a. nulis, nggambar, ngirim
b. lelayu, cengegesan, kemekelen
c. ginawa, gumuyu, linambaran
d. kukuren, paculen, muliha
Wangsulan : (a)
25. (1) Ajisaka
(2) Laire Gathutkaca
(3) Sangkuriang
(4) Jagal bilawa
Pratelan-pratelan ing dhuwur kang mujudake crita rakyat utawa dongeng yaiku ....
a. (1) – (3) c. (2) – (1)
b. (1) – (4) d. (2) – (4)
Wangsulan : (a)
C. Isenana ceceg-ceceg ing ngisor iki nganggo tembung kang mathuk!
1. diwaca, dijupuk, dicekel, dimamah
Tembung-tembung ing dhuwur oleh atar-ater ....
Wangsulan :
di- (anuswara)
2. Aja seneng gawe nesune kanca. Amarga padudon iku ndadekake ora becik. Ukara iku jumbuh karo sesanti ....
Wangsulan :
crah agawe bubrah
3. Ajisaka iku crita rakyat kang ngemot crita dumadine ....
Wangsulan :
aksara Jawa
4. Sakabehe gegayuhan iku mbutuhake ragad, jumbuh karo sesanti, jer basuki ....
Wangsulan :
mawa bea
5. Tira nggawekake layangan adhine.
Tembung nggawekake iku dumadi saka tembung lingga ....
Wangsulan :
Gawe
6. Anggah-ungguhe yen mlaku nglewati wong lungguh becike ngucap ....
Wangsulan :
nuwun sewu
7. Adus, resik, waca, lan sapanunggale iku kalebu tembung ....
Wangsulan :
Lingga
8. Budi pekerti sing apik tumrape bocah marang wong tuwane, yen matur nganggo basa ....
Wangsulan :
krama
9. Yen nuju nonton wayang wong, bioskup utawa tontonan liyane, aja cecaturan ....
Wangsulan :
cecaturan seru-seru kang nganti nganggu kasenenagne liyan
10. Wong kang ora duwe anggah-ungguh iku mujudake budi pekertine ....
Wangsulan :
ala
D. Wangsulana pitakon-pitakon ing ngisor iki kanthi pratitis!
1. Tulisen ukara ing ngisor iki nganggo aksara Latin!
sepiai=pmi]hr[mai=g[w
Wangsulan:
sepi ing pamrih rame ing nggawe
2. Ukara ing ngisor iki owahono dadi krama alus!
Bu, aku njaluk pamit arep mangkat sekolah dhisik!
Wangsulan :
Bu, kula nyuwun pamit badhe bidhal sekolah rumiyin.
3. Wenehana tuladha (3) budi pekerti sing becik tumrape bocah sekolah marang gurune!
Wangsulan:
matur nagnggo basa krama, yen doprentah nurut, ora pernah mbantah
4. Gaweya ukara nganggo tembung-tembung ing ngisor iki!
a. nemokake
b. ngurmati
Wangsulan:
Kabijakan guru
5. Kalebu tembung lingga apa andhahan, tembung-tembung ing ngisor iki?
a. ngglindhing c. nembang
b. tuku d. tangi
Wangsulan:
a. andhahan, b. lingga, c. andhahan, d. lingga
Perbaikan
Isenana ceceg-ceceg ing ngisor iki nganggo tembung kang mathuk!
1. Aksara Jawa iku cacahe ana ....
Wangsulan :
20
2. t} vuh
Tulisan iki diwaca ....
Wangsulan :
trenyuh
3. Nggawe laporan iku kudu jujur, ora kena....
Wangsulan :
ngapusi
4. Manut dongeng, sing gawe aksara Jawa yaiku ....
Wangsulan :
Ajisaka
5. Tembung kang durung owah saka asale sinebut
Wangsulan :
lingga
6. Ibu nembe ... aja rame-rame anggone dolanan!
Wangsulan :
Sare
7. Sing nyambut gawe padha guyub ... ora ana sing nggresula.
Wangsulan :
rukun
8. Linggane tembung ndandani yaiku ....
Wangsulan :
dandan
9. Tembung gawe menawa ditambahi ater-ater di- dadine ....
Wangsulan:
digawe
10. Rawe-rawe rantas ....
Wangsulan :
malang-malang putung
Pengayaan
Isenana ceceg-ceceg ing ngisor iki nganggo tembung kang mathuk!
1. Aksara Jawa iku cacahe ana ....
Wangsulan :
20
2. Tembung kang durung owah saka asale sinebut
Wangsulan :
lingga
3. Linggane tembung ndandani yaiku ....
Wangsulan :
dandan
4. t} vuh
Tulisan iki diwaca ....
Wangsulan :
trenyuh
5. Nggawe laporan iku kudu jujur, ora kena....
Wangsulan :
ngapusi
6. Ibu nembe ... aja rame-rame anggone dolanan!
Wangsulan :
Sare
7. Sing nyambut gawe padha guyub ... ora ana sing nggresula.
Wangsulan :
rukun
8. Tembung gawe menawa ditambahi ater-ater di- dadine ....
Wangsulan:
digawe
9. Rawe-rawe rantas ....
Wangsulan :
malang-malang putung
10. Manut dongeng, sing gawe aksara Jawa yaiku ....
Wangsulan :
Ajisaka
0 Komentar untuk "Soal Bahasa Jawa SD Kelas 5/2 (Kompetensi 2)"